1. Định nghĩa của bụi
Bụi là một tập hợp nhiều kiểu hạt, với sự cân đối nhỏ bé, tồn tại lâu trong không khí dưới dạng bụi bay, bụi lắng và những hệ khí dung nhiều pha gồm hơi, khói, mù. Bụi bay mang kích cỡ từ 0.001- 10µm bao gồm tro, muội, khói và những hạt rắn được nghiền nhỏ, đi lại theo kiểu Brown, hoặc rơi xuống đất mang vận tốc ko đổi theo định luật Stock. Về mặt sinh học, bụi này thường gây tổn thương nặng cho cơ quan hô hấp, nhất là lúc phổi nhiễm bụi thạch anh do hít thở yêu cầu không khí có cất bụi silic dioxic lâu ngày. Sử dụng máy đo hạt tiểu phân để kiểm tra lượng bụi trong ko khí
Bụi lắng có sự cân đối to lớn hơn 10µm, thường rơi nhanh xuống đất theo định luật Newton với tốc độ nâng cao dần. Về mặt sinh học, bụi này thường gây tổn hại cho da, mắt, gây nhiễm trùng, gây dị ứng,…

2. Phân mẫu bụi
- Theo nguồn gốc: bụi hữu cơ như bụi tự nhiên (bụi do động đất, núi lửa,…); bụi thực vật (bụi gỗ, bông, bụi phấn hoa,…); bụi động vật (len, lông, tóc,…); bụi nhân tạo (nhựa hoá học, cao su, ciment,…); bụi kim loại (sắt, đồng, chì,…); bụi hỗn hợp (do mài, đúc,…)
- Theo độ lớn hạt bụi: lúc D > 10µm gọi là bụi; D=0.1µm: gọi là sương mù; D < 0.1µm: gọi là khói. Sở hữu mẫu bụi với sự cân đối nhỏ hơn 0.1µm(khói) khi hít thở không được giữ lại trong phế nang của phổi, bụi từ 0.1µm÷5µm ở lại phổi chiếm 80 – 90%, bụi từ 5µm÷10µm khi hít vào lại được đào thải ra khỏi phổi, còn với bụi to hơn 10µm thường đọng lại ở mũi.
- Theo tác hại: phân ra bụi độc chung (chì, thuỷ ngân, benzen); bụi gây dị ứng viêm mũi, hen, nổi ban,… (bụi bông, gai, phân hoá học, một số tinh dầu gỗ,…); bụi gây ung thư (bụi quặng, crôm, các chất phóng xạ,…); bụi gây xơ hoá phổi (thạch anh, quặng amiăng,…).
>>> Tham khảo thêm các dòng vòng bi
3. Tính chất lý hoá của bụi
- Tính phân tán: là trạng thái của bụi trong không khí, phụ thuộc vào trọng lượng hạt bụi (sức nặng) và sức cản của không khí. Bụi bé hơn 10µm sức cản sắp bằng sức nặng, sẽ rơi theo tốc độ không đổi. Bụi mang khuôn khổ to lớn hơn, sức nặng lớn hơn sức cản, yêu cầu sẽ rơi theo tốc độ tăng dần (bụi rơi có gia tốc). Bởi thế những hạt có độ lớn to lớn hơn sẽ rơi xuống đất còn các hạt bé hơn sẽ bay trong không khí, trong đó bụi cỡ 2µm chiếm 40 – 90%.
- Tính nhiễm điện của hạt bụi: Nhờ kính hiển vi, người ta xác định được điện tích của hạt bụi. Bụi đặt trong 1 điện trường 3000V sẽ bị hút với vận tốc khác nhau tuỳ theo kích cỡ của hạt bụi. Lúc thiết kế hệ thống xử lý bụi bằng phương pháp tĩnh điện bắt buộc chú ý đến kích cỡ hạt bụi.
- Tính cháy nổ: bụi càng nhỏ diện tích tiếp xúc với oxy càng to thì tính hoá học càng mạnh và càng dễ bốc cháy, dễ gây nổ. Vậy nên nghiêm cấm việc dùng lửa, tia lửa điện, đèn không có bảo vệ tại những nơi phân phối sinh ra nhiều loại bụi dễ cháy, nổ.
>>> Nhấn vào đây để biết thêm về máy đo khí thải
- Tính lắng bụi do nhiệt: trường hợp cho khói di chuyển từ một ống có nhiệt độ cao sang một ống có nhiệt độ thấp hơn rất nhiều sẽ có hiện tượng hầu hết khói lắng trầm trên bề mặt ống lạnh hơn. Hiện tượng này là do sự trầm lắng của những hạt do sự giảm tốc độ đi lại của phân tử khí theo nhiệt độ.

Bài viết khác cùng Box :