Phong tục ngày Tết là tập hợp các truyền thống, thói quen và nghi lễ được thực hành trong dịp Tết Nguyên Đán tại những nền văn hóa Á Đông, đặc thù là ở Việt Nam. Đây là dịp lễ lớn nhất, đánh dấu sự chuyển giao giữa năm cũ và năm mới theo lịch âm. Tập quán, phong tục ngày Tết không chỉ thể hiện truyền thống văn hóa mà còn là thèm khát, ước mơ những điều rẻ đẹp của người Việt.

Phong tục Tết ở Việt Nam có sự khác biệt giữa những vùng miền, mô tả bản sắc văn hóa riêng của mỗi vùng. Ở miền Bắc mang đậm nét cổ truyền, với các lễ thức, phong tục mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc. Miền Trung có đậm nét tình cờ, mang những hoạt động vui chơi, giải trí gắn liền sở hữu khi không. Ở miền Nam với đậm nét phóng khoáng, vui tươi, mang những hoạt động vui chơi, tiêu khiển phong phú

- Cúng hậu thổ, ông táo

Theo truyền thống của người Việt Nam ta, cứ vào ngày 23 tháng Chạp là ngày ông địa, ông táo lên thiên tào để Thống kê mọi việc trong gia đình nhà chủ sở hữu Ngọc Hoàng. Vào ngày này, mọi người thường thu dọn nhà bếp sạch sẽ, làm cho một mâm cơm cúng thổ công ông táo để tiễn về chầu trời, đặc biệt trong nghi lễ này chẳng thể thiếu mũ, áo mã bằng giấy và 1 hoặc ba con cá chép vàng được thả trong một chậu nước để táo quân cưỡi về trời.

Táo quân cũng chính là người đại diện cho sự no đủ hạnh phúc của một gia đình, gia đình đấy có no đủ, hạnh phúc, sung túc hay không là phụ thuộc vào bữa cơm gia đình.

Vì thế việc cúng hậu thổ ông táo trong ngày Tết cũng chính là hình ảnh biểu trưng cho sự đầm ấm, hạnh phúc của một gia đình, mong muốn sang năm mới sẽ ngày một hòa thuận, hạnh phúc hơn. Sau lễ nghi tế thổ thần ông táo về trời cá gáy được với đi phóng sinh, cũng mang gia đình ko sử dụng cá chép thật, họ sử dụng cá gáy bằng giấy sau ấy hóa cộng mũ áo.

- Dọn nhà

Vào những ngày giáp Tết người Việt Nam thường sở hữu lề thói thu dọn nhà cửa sạch sẽ, vứt bỏ những thứ đồ cũ không tiêu dùng đến trong năm cũ, sắm sửa các mẫu mới có ý nghĩa mong 1 năm mới hầu hết các điều ko tốt của năm cũ đều được xóa bỏ, đón chào các mẫu mới, dòng may mắn trong một năm gần đến.

- Đi thăm chiêu mộ cha ông

Kể từ ngày 23 tới ngày 30 tháng Chạp hàng năm, con cháu trong gia đình đi thăm và quét dọn mồ tiên, họ thường mang hương, hoa quả đến cúng và mời vong linh tiên sư về nhà ăn Tết với con cháu. Đây là 1 phong tục nhiều của đầy đủ người Việt, thể hiện lòng hiếu đạo, sự thành kính đối mang đấng sinh thành và những người đã mất, cũng chính là truyền thống uống nước nhớ nguồn, đạo lý của dân tộc Việt Nam.

- Gói bánh bác, bánh tét

Bánh bác bỏ, bánh tét là 1 phần chẳng thể thiếu trong nét đẹp văn hóa của người Việt, hàng năm cứ vào ngày Tết khoảng trong khoảng ngày 27, 28, 29 Tết mọi gia đình lại ngồi quây quần bên nhau gói những mẫu bánh bác bánh tét.

Ở miền Nam thì sở hữu bánh tét, bánh sở hữu hình trụ, miền Bắc thì có bánh bác hình vuông, tuy hình trạng có khác nhau nhưng vật liệu thì hoàn toàn giống nhau, lúa gạo là vật liệu chính của bánh, bánh biểu tượng cho nền văn hóa lúa nước lâu đời của người Việt.

Truyền thống này sở hữu từ thời vua Hùng và cho đến nay là điều chẳng thể đổi thay được trong nét đẹp văn hóa các ngày Tết, gia đình nào cũng phải gói cho mình vài chục loại bánh để phụng dưỡng tiên tổ, tặng bạn bè, người nhà hay ăn vào dịp Tết. Khi gói bánh chưng chính là khi nhớ về căn nguyên của mình, mọi người với thêm thời gian quây quần bên nhau, nói chuyện về 1 năm cũ đã qua và kỳ vọng về một năm mới vuông vức tràn ngập, những mẫu bánh bánh tét càng tròn, bánh bác càng vuông thì năm mới càng rất nhiều, sung túc, thành công.

- Dựng cây nêu

Tục truyền, hàng năm cứ tới năm mới ma quỷ lại tới phá ngang, vì vậy để xua đuổi mã tà và các điều ko may mắn, ở mỗi nơi đều dựng cây nêu để báo hiệu rằng nơi đây đã với chủ, ma quỷ không được đến quậy phá.

Cây nêu là 1 cây tre cao khoảng 5 tới 6 mét, ở ngọn cây thường treo đa dạng thứ bằng giấy vàng bạc, bùa trừ tà, bầu rượu bện thêm bằng rơm, cạnh đấy mang treo 1 cái đèn lồng đèn nhỏ, vừa mang ý nghĩa xua đuổi mã tà, những điều ko may mắn, vừa sở hữu ý nghĩa soi đèn để tổ tiên biết tuyến phố về nhà ăn Tết có con cháu. Cây nêu được dựng trong khoảng ngày 23 tháng Chạp đến hết ngày mùng 7 tháng Giêng thì được hạ xuống.

- Chợ Tết

Không giống mang các phiên chợ ngày thường, chợ Tết bao giờ cũng đông vui, nở rộ hơn hẳn, mọi người đi chợ Tết ko chỉ để tìm mua các đồ dùng cần thiết trong ngày Tết mà còn để gặp mặt nhau chuyện trò, thu giãn loại ko khí ngày giáp Tết.

Chợ Tết thường được diễn ra trên 1 bãi đất rộng, ở đó có bán đủ những thức đồ nhu yếu, người lớn thì mua đồ Tết, trẻ thơ cũng lẽo đẽo theo sau để được bà, được mẹ tậu cho bộ quần áo mới, ai nấy đều tay cầm giỏ trĩu nặng.


- Chơi hoa dịp Tết

Hoa là thứ đồ chẳng thể thiếu trong mỗi gia đình vào các ngày Tết, nó biểu tượng cho sự may mắn ngày Tết, hoa nở càng đẹp, càng thơm thì ngày Tết càng tràn trề.

Ở miền Bắc, người ta thường chọn cành đào đỏ để cắm trên bàn độc hoặc cây đào, cây quất để trang hoàng trong nhà bởi hoa đào màu đỏ biểu trưng cho sự may mắn còn cây quất càng đa dạng quả thì chứng tỏ gia đình đó càng nhận được nhiều lộc trong năm mới.

Ở miền Trung và miền Nam lại dùng cành mai vàng bởi theo quan điểm của họ, mai vàng biểu tượng cho sự cao sang của vua chúa thời phong kiến, là biểu tượng cho sự lớn mạnh thăng tiến. Tuy mỗi miền một màu sắc, 1 sắc hoa dị biệt nhưng nó đều biểu trưng cho sự may mắn, hạnh phúc, thịnh vượng cho gia đình.

- Hái lộc

Vào đúng thời khắc đêm giao thừa hoặc vào sáng ngày đêm sau, người Việt thường có lề thói đi hái lộc đầu năm với mong muốn sở hữu rước lộc về nhà để đón 1 năm mới thật phổ biến may mắn.

- Xông đất đầu năm

Thời khắc giao thừa chấm dứt, bước sang một năm mới, gia chủ thường chọn người bước vào nhà mình trước tiên để xông đất, đấy phải là các người hợp tuổi với gia chủ, đôn hậu, gia đình hạnh phúc, khiến ăn phát đạt với mong muốn 1 năm mới mọi điều đều tiện dụng, phải chăng đẹp.

- Đón giao thừa

Đây là thời khắc chuyển giao giữa năm cũ và năm mới, là thời điểm thiêng liêng đất trời giao hòa. Đón giao thừa được tổ chức vào thời điểm rốt cuộc của năm cũ, vì vậy hoạt động còn với ý nghĩa đem bỏ hết những điều xấu của năm cũ, đến đón các điều rẻ đẹp của năm mới. Lễ cúng giao thừa phải được thực hành ở ngoài trời.

- Bày mâm ngũ quả

Mâm ngũ quả là thứ đồ chẳng thể thiếu được trên bàn thờ tiên nhân trong những ngày Tết của người Việt, tùy vào từng vùng miền mà mang các cái quả khác nhau sở hữu những nét đặc thù khác nhau, nhưng trên bàn thờ tổ sư khi nào cũng phải đa số ngũ quả có mong muốn cầu 1 năm mới bình an, may mắn, hạnh phúc, an khang, phú quý, mong sao một năm mới sẽ phần nhiều, sung túc hơn.

- Lễ cúng tiên nhân

Theo phong tục của người Việt Nam, trong mỗi gia đình đều mang một bàn thờ tổ sư, ông bà, tùy vào từng gia đình mà với bí quyết trang trí và xếp đặt khác nhau. Cứ tới cuối năm, mỗi gia đình đều lau dọn bàn thờ để chuẩn bị đón Tết, sau đó đến chiều 30 tháng Chạp, thức ăn và trái cây được xếp lên bàn độc dâng lên ông bà thánh sư để mong ông bà tổ tiên về ăn Tết cộng mang gia đình.

Đây cũng chính là việc khiến cho diễn tả giá trị nhân bản, đạo đức, lối sống của người Việt, kể nhở con cháu phải biết gìn giữ đạo lý của gia đình, lối sống uống nước nhớ nguồn, ko được quên duyên cớ tổ sư.

- Xuất hành

lên đường vào các ngày đầu năm mới cũng là một phong tục để bắt đầu công tác, học tập mới có tâm hồn mới mẻ và năng lượng tích cực. Đây là dịp để mọi người trong gia đình cùng nhau ra khỏi nhà để cầu mong một năm mới bình an, may mắn, phát đạt.

lúc xuất phát đầu xuân, người ta thường mặc áo quần mới, sạch sẽ, với theo các trang bị biểu trưng cho sự may mắn, tài lộc như: tiền lẻ, muối, gạo,… Người Việt thường chọn hướng xuất phát phải chăng theo tuổi của gia chủ. Khi xuất phát sẽ quay mặt về hướng thấp và bước chân phải ra khỏi nhà.

- Chúc Tết và lì xì đầu năm

Nét văn hóa này có trong khoảng thời xa xưa, chúc Tết không chỉ là truyền thống mà còn là 1 nét đẹp văn hóa trong ngày Tết, vào ngày mùng một tháng Giêng đầu năm mọi người trong gia đình thường cộng nhau đi chúc Tết bên nhà nội ngoại, sở hữu theo quà cáp để mừng cho gia chủ.

Con cháu thì chúc thọ ông bà và người lớn tuổi sang năm mới sức khỏe dồi dào, may mắn, bình an sau đó được người lớn chúc lại tất nhiên một phong bao mừng tuổi nhỏ màu đỏ, mang hình chữ nhật, bên trong chứa các đồng bạc mới sở hữu ý nghĩa chúc cho con cháu nhận được sẽ càng ngày càng được đạt được phổ quát may mắn, thành công.

Tiền trong bao mừng tuổi không quan trọng ít hay phổ thông mà nó ở ý nghĩa và nét văn hóa đấy, nó biểu trưng cho tài lộc, cho sự may mắn của cả người cho lẫn người nhận.

- Đi lễ chùa đầu năm

Đi lễ chùa đầu năm được coi là một trong những nét đẹp văn hóa linh tính của người Việt Nam, đầu năm mọi người thường đi chùa có mong muốn cầu cho 1 năm mới may mắn, hạnh phúc, cùng lúc ấy còn là việc làm cho để tỏ tấm lòng thành kính của mình đối với Đức Phật, tổ tông.

Đi lễ chùa đầu năm còn là việc khiến cho bản thân mình trở thành thanh tịnh hơn, tẩy rửa những điều cũ, khởi đầu cho 1 năm mới mang những điều may mắn, rẻ đẹp.

- Xin chữ đầu năm

Cứ vào dịp xuân đầu xuân năm mới mọi người lại rủ nhau đi xin chữ đầu xuân về treo trong nhà với mong muốn cầu cho các điều rẻ hấp dẫn nhất sẽ tới với gia đình, người thân của mình. Từng nét chữ hiện ra, may mắn càng đong đầy hơn, cả người cho chữ và người xin chữ đều nhận được lộc đầu năm, mỗi người xin một chữ khác nhau sở hữu các mong muốn khác nhau nhưng tất cả đều mong một năm mới vạn điều mới, mọi sự phải chăng lành, gia đình con loại hòa thuận, đầm ấm, đạt được những thành công trong cuộc sống.

hiện giờ, việc xin chữ càng ngày càng phổ quát, nó đã trở nên một nét đẹp trong truyền thống văn hóa người Việt cứ mỗi độ Tết tới xuân về. Chữ nghĩa thường sở hữu giá trị ý nghĩa hơn những lời đề cập sáo rỗng, để lại bài học giáo dục sâu sắc hơn.

>>> Có thể bạn quan tâm:

Bài viết khác cùng Box :